وبلاگ حمیدرضا قناعتیان وکیل پایه یک دادگستری
» اجرت المثل چیست؟
اجرت المثل از دو واژه‌ی اجرت و مثل تشکیل شده است. به معنای این‌که اجرت یک عمل در واقع و در مقایسه با نمونه‌های مشابه به چه میزان است. برای نمونه هنگامی که گفته می‌شود اجرت المثل رنگ زدن یک ساختمان چقدر است؟ منظور اجرتی است که در واقع باید در ازای رنگ‌آمیزی ساختمانی مشابه ساختمان موجود پرداخت کرد. هم‌چنین اجرت المثل سکونت در یک خانه به معنای مبلغی است که باید در سکونت در خانه‌ای مشابه خانه مورد نظر پرداخت کرد.
اصولا صحبت از اجرت المثل زمانی به میان می‌آید که توافق یا قراردادی میان طرفین وجود نداشته باشد چرا که در این صورت، به مبلغ مندرج در قرارداد که در اصطلاح به آن اجرت‌المسمی (در مقابل اجرت المثل) گفته می‌شود، توجه خواهد شد. برای نمونه هرگاه در مثال نخست طرفین توافق کرده باشند که در ازای رنگ‌آمیزی یک ساختمان دو طبقه واقع در فلان خیابان مبلغ ۱۰ میلیون تومان پرداخت شود، می‌توان مبلغ مورد نظر را مطالبه کرد و جایی برای پرداخت اجرت المثل وجود ندارد. این در حالی است که اگر به هر دلیل قراردادی وجود نداشته باشد یا قرارداد موجود به دلیلی باطل شود، دادگاه بررسی می‌کند که در عرف، در ازای رنگ‌آمیزی ساختمانی با مشخصات گفته شده چقدر پرداخت می‌شود و همین مبلغ را مورد حکم قرار می‌دهد. به همین دلیل اصولا میزان اجرت المثل از اجرت‌المُسمی (مبلغ مورد توافق طرفین) به مراتب کمتر است.
